Αθώωση λόγω συμφέροντος

Στην πολιτική και, ειδικά, στις διεθνείς σχέσεις, μια δοκιμασμένη μέθοδος προώθησης των συμφερόντων σου είναι η σύνδεσή τους με τα ευρύτερα συμφέροντα άλλων.Σε κάτι τέτοιο οφείλεται -όχι απαραίτητα προσχεδιασμένα- η αιφνιδιαστική νίκη της Τουρκίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Στρασβούργου, στο θέμα της απαγόρευσης λειτουργίας του τουρκικού ισλαμικού κόμματος της Ευημερίας του Νετζμετίν Ερμπακάν.Πολιτική απόφασηΠρόκειται για μια απόφαση που έχει έντονα πολιτικό χαρακτήρα και η οποία επηρεάζει με πολλούς τρόπους την πολιτική κατάσταση στο εσωτερικό της Τουρκίας. Ομως, τα πολιτικά κίνητρα πίσω της δεν σχετίζονται απαραίτητα με τα συμφέροντα της Αγκυρας η οποία «ποτίστηκε» κοντά «στον βασιλικό».Εκτιμώντας ότι οι απώτεροι στόχοι του κόμματος της Ευημερίας ήταν η εγκαθίδρυση ισλαμικού καθεστώτος και ισλαμικού νόμου και, μάλιστα, με την κήρυξη «ισλαμικού ιερού πολέμου», το δικαστήριο θεώρησε ότι η απαγόρευση της λειτουργίας του από την τουρκική δικαιοσύνη μπορεί, μεν, να παραβιάζει κάποια πολιτικά δικαιώματα, όμως προστατεύει άλλα, μείζονα ανθρώπινα δικαιώματα που θα κινδύνευαν, αν το κόμμα αυτό πραγματοποιούσε τους στόχους που του αποδίδονται. Αρα, το έλασσον πρέπει να υποχωρήσει απέναντι στο μείζον.Υπέρ της απόφασης και της περιοριστικής αυτής ερμηνείας της έννοιας της δημοκρατίας ψήφισαν τέσσερις δικαστές, ο Τούρκος, ο Γάλλος, ο Νορβηγός και ο Αλβανός, και κατά τρείς, ο Κύπριος, ο Αυστριακός και ο Βρετανός. Το σκεπτικό του Τούρκου δικαστή δεν χρειάζεται εξήγηση.Για τους υπόλοιπους τρεις της πλειοψηφίας, ιδίως για τον Γάλλο, μπορεί κανείς να εικάσει ότι λειτούργησαν, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, μέσα στο πλάισιο της ανησυχίας που επικρατεί σε μεγάλο τμήμα της Ευρώπης, με προεξάρχουσα τη Γαλλία, όπου υπάρχουν σήμερα σημαντικές μουσουλμανικές μειονότητες.Χάριν... μαντίλαςΧαρακτηριστικό είναι ότι στην απόφαση του δικαστηρίου γίνεται συγκεκριμένη αναφορά στην «ισλαμική μαντίλα», θέμα το οποίο δεν αφορά τόσο την Τουρκία αλλά έχει πάρει τεράστιες -ως εκρηκτικές κατά καιρούς- διαστάσεις στην Γαλλία.Ανεξαρτήτως όλων αυτών, η απρόσμενη απόφαση χαροποίησε πολλούς στη Τουρκία, όχι μόνο διότι αντιμετωπίζονται οι επικρίσεις της διεθνούς κοινής γνώμης για την πρακτική της απαγόρευσης πολιτικών κομμάτων, αλλά και διότι ανοίγει τον δρόμο στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις ή στην προσπάθεια χειραγώγησης των εξελίξεων αυτών.Λίγες μέρες πριν εκδοθεί η απόφαση στο Στρασβούργο, το τουρκικό συνταγματικό δικαστήριο είχε πάρει δύο αποφάσεις προς την κατεύθυνση αυτή. Με τη μία έθεσε εκτός νόμου και το κόμμα που διαδέχθηκε το κόμμα της Ευημερίας, το κόμμα της Αρετής. Ταυτοχρόνως, όμως, το τουρκικό δικαστήριο ήρε την απαγόρευση πολιτικής δράσης που είχε επιβληθεί στον πρώην δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης και επικεφαλής της «εκσυγχρονιστικής» πτέρυγας του ίδιου κόμματος, Ταγίπ Ερντογκάν.Η διάλυση του κόμματος της Αρετής ανοίγει τον δρόμο για την διάσπαση του ισλαμικού χώρου σε «συντηρητικούς» ή «παραδοσιακούς» και σε «εκσυγχρονιστές».Η άρση της απαγόρευσης πολιτικής δράσης του Ερντογκάν του επιτρέπει να ηγηθεί των «εκσυγχρονιστών» στη δημιουργία ενός πολιτικού σχηματισμού που θα συγκεντρώνει και τις πολιτικές δυνάμεις που σήμερα πρόσκεινται σε άλλα κόμματα του συντηρητικού χώρου, μη ισλαμικά.Με τον τρόπο αυτό μπορεί να δημιουργηθεί ένας πόλος συσπείρωσης, ικανός να ανακόψει τις εκδηλώσεις «επικίνδυνων» μορφών ισλαμισμού, ουσιαστικά ενσωματώνοντας και διατηρώντας τον χώρο αυτό στα κλασικά πολιτικά πλαίσια, χωρίς να κάνει τον Κεμάλ Ατατούρκ να στριφογυρίζει στον τάφο του.Αυτός ο πολιτικός σχηματισμός, μαζί με τον σχεδιαζόμενο σχηματισμό που όλοι θεωρούν ότι θα δημιουργήσει και του οποίου θα ηγηθεί, κάποια στιγμή, ο αμερικανοτραφείς τσάρος της τουρκικής οικονομικής προσπάθειας ανάκαμψης, Κεμάλ Ντερβίς, αναμένεται να είναι αυτοί που θα κυριαρχήσουν στα πολιτικά πράγματα της Τουρκίας στο μέλλον.Ετσι, ώστε οι πολιτικές εξελίξεις, που μοιραία θα ακολουθήσουν την σημερινή χαοτική κατάσταση στην πολιτική σκηνή, να μην εκτραπούν πέρα από κάποια αποδεκτά πλαίσια, ούτε να υπάρξει κάποια αναταραχή που θα μπορούσε να αποβεί εξαιρετικά επικίνδυνη, δεδομένης και της άθλιας κατάστασης στην οποία βρίσκεται η τουρκική οικονομία.