Παρασκευή 2 Ιουνίου 2006

Οταν ο Προφήτης βγαίνει στον δρόμο

Λίγο τα ριζοσπαστικά ισλαμικά κινήματα που διέκριναν ευκαιρία αύξησης της επιρροής τους, λίγο η προσπάθεια αυταρχικών και όχι ιδιαίτερα δημοφιλών καθεστώτων να αναζητήσουν ισλαμική νομιμοποίηση, λίγο ο αμερικανικός πόλεμος κατά της τρομοκρατίας, που εισπράττεται όλο και περισσότερο ως πόλεμος κατά των μουσουλμάνων, και το μίγμα στους δρόμους των μουσουλμανικών χωρών ήταν ήδη εκρηκτικό.

«Ο Ιησούς θα ντρεπόταν για σας»
Η δημοσίευση των σκίτσων του Προφήτη Μωάμεθ στη Δανία και, στη συνέχεια, σε εφημερίδες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αποτέλεσε έτσι τη σπίθα που μεταφέρθηκε στο εκρηκτικό αυτό μίγμα από μια εξαιρετικά αποτελεσματική θρυαλλίδα η οποία δεν υπήρχε παλαιότερα, τα σύγχρονα μέσα ενημέρωσης και επικοινωνίας, που καταργούν τα γεωγραφικά στεγανά, αλλά και τους χρονικούς περιορισμούς, και μεταφέρουν την πληροφορία παντού, ακαριαία. Τον ρόλο της έπαιξε και μια νεο-αναδυόμενη θεωρία η οποία κερδίζει σταθερά έδαφος στον αραβικο-μουσουλμανικό κόσμο, ότι η επόμενη επίθεση εναντίον του θα έρθει από την Ευρώπη και όχι από τις ΗΠΑ. Ενέργειες όπως η δημοσίευση των σκίτσων του Προφήτη ερμηνεύονται, στο πλαίσιο της θεωρίας αυτής, ως ένα είδος «επιθετικής αναγνώρισης», ως μία από τις προσπάθειες διερεύνησης και μέτρησης των αραβικών αντιδράσεων. Οπως λέει ο Σύρος συγγραφέας και πολιτειολόγος Μισέλ Κίλο, τα ισλαμικά κινήματα «έχουν κατακλύσει τους δρόμους με το πρόσχημα ότι υπερασπίζονται τον Προφήτη», χωρίς να εμποδίζονται από τα αραβικά καθεστώτα τα οποία, αντιθέτως, εμποδίζουν σε κάθε περίπτωση τους μετριοπαθείς δημοκρατικούς πολίτες. «Το συριακό κράτος απαγορεύει στους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών να συναθροιστούν, επιτρέπει όμως σε χιλιάδες άτομα να πυρπολήσουν πρεσβείες», προσθέτει. Τον περασμένο Ιούνιο, κατά τη διάρκεια επίσκεψης της Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών, Κοντολίζα Ράις, στην Αίγυπτο, ο ηγέτης των Αδελφών Μουσουλμάνων, Μάχντι Ακέφ, δήλωσε: «Εδώ και τριάντα χρόνια οι ΗΠΑ προώθησαν τη σταθερότητα στη Μέση Ανατολή. Αναζητώντας τη σταθερότητα, θυσίασαν τη δημοκρατία».Αναζητώντας αυτή τη δημοκρατία, αλλά και μια απάντηση στο τι οδήγησε έναν από τους λαμπρούς πολιτισμούς της ιστορίας, τον αραβικό, στη σημερινή παρακμή έναντι της Δύσης, πολλοί, κυρίως Αραβες, μουσουλμάνοι καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι φταίνε τα απολυταρχικά καθεστώτα, που επιβλήθηκαν σφετεριζόμενα τον αραβικό εθνικισμό. Το γεγονός αυτό εκμεταλλεύθηκαν τα ριζοσπαστικά ισλαμικά κινήματα για να εδραιωθούν και εξακολουθούν να εκμεταλλεύονται για να αυξήσουν την επιρροή τους. Με τη στάση της στο Μεσανατολικό και την αρχική ενίσχυση των ισλαμιστών ως αντίβαρο στον εθνικισμό, η Δύση ενίσχυσε την τάση αυτή. Σήμερα ο «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» των Μπους και Μπλερ γίνεται αντιληπτός ως «πόλεμος κατά των μουσουλμάνων» από ολοένα μεγαλύτερα τμήματα του πληθυσμού που ριζοσπαστικοποιείται. Οι λέξεις «σταυροφορίες» και «σταυροφόροι», με τους συνειρμούς από τη σφαγή των Αράβων της Ιερουσαλήμ, συνοδεύουν όλο και περισσότερο τις αναφορές στους Δυτικούς. Προσπαθώντας να διατηρηθούν στην εξουσία, τα απολυταρχικά καθεστώτα αναγκάζονται να ακολουθήσουν το ρεύμα και καμιά φορά να υπερθεματίσουν. Παρατηρείται έτσι το οξύμωρο ένα κατ' εξοχήν λαϊκό και στη βάση του εχθρικό προς τη θρησκεία καθεστώς, όπως αυτό του κόμματος «Μπάαθ» στη Συρία, να αλλοιθωρίζει προς το Ισλάμ. Κάτι παρόμοιο είχε κάνει νωρίτερα το αδελφό «Μπάαθ» του Ιράκ. Οταν ο Σαντάμ Χουσεΐν ηττήθηκε στον πρώτο Πόλεμο του Κόλπου, το 1991, δεν δυσκολεύτηκε καθόλου να προσθέσει λέξεις από το Κοράνι στη σημαία του «σοσιαλιστικού» του κράτους και θρησκευτικές αναφορές στη ρητορική του, διατηρώντας τη μέχρι τέλους.

06/02/2006