Ο πολλά υποσχόμενος

Πρόκειται, σίγουρα, για μια ασυνήθιστη φιγούρα, ιδίως όπως εμφανίσθηκε ανάμεσα στους εξαιρετικά συμβατικής εμφάνισης ηγέτες της «Ομάδας των 8» στη Γένοβα: Με τα μαλλιά σε «στυλ Μπετόβεν», την υποψία αυτοσαρκασμού στο βλέμμα και το κλασικό κοστούμι να δείχνει αταίριαστο πάνω του, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Γιουνισίρο Κοϊζούμι, πρέπει να οφείλει, εν μέρει, την δημοτικότητά του και στην εμφάνισή του.Με δημοτικότητα που το τελευταίο τρίμηνο κυμαίνεται από 70% ως 90% και με τη σαρωτική νίκη του στις εκλογές της περασμένης Κυριακής για τμήμα των εδρών της Γερουσίας (κέρδισε τις 78 από τις 121 έδρες που κρίνονταν), έχει τώρα στα χέρια του μια εν λευκώ εξουσιοδότηση να εφαρμόσει το πρόγραμμά του.Διπλός στόχοςΕνα πρόγραμμα με δύο βασικούς στόχους: την αναθέρμανση της χειμαζόμενης ιαπωνικής οικονομίας και την εξασφάλιση κάποιων ελάχιστων εγγυήσεων για τον μέσο πολίτη της χώρας του.Οπως λέει και ο ίδιος, «ο κόσμος μου έδωσε μια βάση στήριξης για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που προτείνει η κυβέρνηση Κοϊζούμι». Ταυτοχρόνως, όμως, αυτή η εκτεταμένη στήριξη σημαίνει ότι δεν υπάρχουν μεγάλα περιθώρια αποτυχίας στο εγχείρημά του.Η κατάσταση που έχει να αντιμετωπίσει ο νέος πρωθυπουργός δεν είναι καθόλου καλή. Εχοντας μια κορεσμένη εσωτερική αγορά, στην οποία σχεδόν οι πάντες έχουν ήδη αποκτήσει σχεδόν τα πάντα, η ιαπωνική οικονομία εξαρτάται από τις συναλλαγές με το εξωτερικό και, κυρίως, τις ΗΠΑ.Η οικονομική επιβράδυνση που πλήττει τις ΗΠΑ, την ευρύτερη Απω Ανατολή αλλα και την Ευρώπη ενισχύει ακόμα περισσότερο τα προβλήματα. Κλασικού τύπου παρεμβάσεις, όπως η μείωση των επιτοκίων, δεν έχουν θέση σε μια χώρα όπου τα επιτόκια είναι, ήδη, ουσιαστικά μηδενικά.Τα νέα οικονομικά στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, την εβδομάδα που πέρασε, δείχνουν επιδείνωση της κατάστασης:*Η ανεργία έφθασε στο, πρωτοφανές για την Ιαπωνία, 4,9%, δείχνοντας τάσεις περαιτέρω αύξησης.*Η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε κατά 3,3% τον Ιούνιο, ενώ η βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε κατά 0,7%.*Μεγάλες εταιρείες όχι μόνο εγκαταλείπουν τα σχέδιά τους για επέκταση, αλλά περιορίζουν την παραγωγή τους και το προσωπικό τους, όπως η NEC που ανακοίνωσε την απόλυση 4.000 εργαζομένων, την ίδια μέρα που δόθηκαν στη δημοσιότητα τα στοιχεία για αύξηση της ανεργίας.Αν οι ψηφοφόροι δείχνουν εμπιστοσύνη στον Κοϊζούμι, δεν συμβαίνει απαραίτητα το ίδιο και στις αγορές, που εμφανίζονται πιο δύσπιστες.Χαρακτηριστικό είναι ότι την περασμένη Δευτέρα, μια μέρα μετά την εκλογική νίκη του Κοϊζούμι στη Γερουσία, το χρηματιστήριο του Τόκιο έπεσε στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 16 ετών. Η αγορά θέλει συγκεκριμένα μέτρα. Οι επενδυτές θέλουν να ξέρουν πώς ο Κοϊζούμι θα μεταφράσει σε έργα τις εξαγγελίες του για μεταρρυθμίσεις. Δεν μπορεί να συνεχίσει να χρονοτριβεί.Επί του παρόντος, η κυβέρνηση πρόσθεσε νέες εξαγγελίες στις παλιές: Ενώ μέχρι τώρα μιλούσε για ρευστοποίηση των επισφαλών απαιτήσεων των τραπεζών και για δημοσιονομική πειθαρχία, την εβδομάδα που πέρασε άρχισε να συζητά για την δημιουργία ενός «διχτυού ασφαλείας» για τους εργαζομένους, αφήνοντας ταυτοχρόνως να εννοηθεί ότι δεν αποκλείει ακόμα και την τόνωση της ζήτησης, μέσω δαπανών του προϋπολογισμού.Μικρή αισιοδοξίαΜέσα στην αρκετά σκοτεινή εικόνα που σχηματίζουν οι αριθμοί, κάποιοι διακρίνουν ορισμένα θετικά στοιχεία. Θεωρούν, δηλαδή, ότι όπως διαμορφώνεται η κατάσταση η Ιαπωνία θα έχει ασυνήθιστη γι' αυτήν πολιτική σταθερότητα.Κάποιοι αισιόδοξοι προβλέπουν, άκουσον άκουσον - ακόμα και ότι η κυβέρνηση θα εξαντλήσει την τετραετία, άρα θα μπορέσει να προγραμματίσει και να εφαρμόσει σχετικά απερίσπαστη τα αναγκαία μέτρα. Εκείνο που είναι σίγουρο είναι ότι η διεθνής συγκυρία σίγουρα δεν είναι η καλύτερη για την Ιαπωνία και δεν είναι μόνο οι Ιάπωνες που εύχονται να πετύχει τους στόχους του ο Κοϊζούμι.